.jpg)
مفصل زانو بزرگترين مفصل سينويال بدن است که از به هم رسيدن استخوان هاي ران(فمور)، ساق(تيبا) و کشکک(پتلا) تشکيل مي شود. در انتهاي اين استخوان ها ساختاري محکم و صاف وجود دارد که به آن غضروف هيالين مي گويند و باعث حرکت راحت اين ساختمان ها روي يکديگر مي شوند.
هر عاملي که باغث آزردگي و تحليل رفتن غضروف هاي هيالين انتهاي استخوان ها شوند، آرتروز در مفصل را ايجاد مي کنند.
به تدريج که بيماري پيشرفت مي کند، غضروف ها به طور کامل از بين مي روند و استخوان ها در تماس با يکديگر قرار مي گيرند.
ساييدگي زانو شروعي آهسته دارد و به تدريج پيشرفت مي کند و با اين علايم و نشانه ها خود را نشان مي دهد:
درد که در شروع بيماري خفيف است، حساسيت و ايجاد درد هنگام لمس، احساس خشکي و سفتي در مفصل، کم شدن دامنه حرکتي مفصل، احساس سايش يا ترق تروق دردناک موقع خم و راست کردن زانو و لمس برجستگي هاي استخواني در اطراف مفصل، تغيير شکل زانوها که شايعترين آنها فاصله گرفتن زانوها از يکديگر است، تغير الگوي راه رفتن که ممکن است با درگيري دو طرفه و شديد زانوها باشد و راه رفتن اردک وار.
علل به وجود آمدن اين عارضه بسيار متعدد است.
شايع ترين علت افزايش سن و تغييرات غضروف با افزايش سن است. اما عواملي که قابل پيشگيري باشند در اين جا مورد بررسي قرار مي گيرند:
روش مناسب استفاده از مفصل مانند نستن روي صندلي به جاي زمين با پاي جمع شده، راه رفتن با کفش مناسب، عدم استفاده زياد از پله، ورزش منظم و با برنامه براي تقويت عضلات اطراف مفصل، در طولاني مدت به حفظ سلامت مفصل کمک چشمگيري مي کند.
جلوگيري از اضافه وزن نقش به سزايي در کاهش ابتلا به آرتروز زانو و کاهش علايم و پيشرفت بيماري دارد. اصلاح مشکلات مادرزادي مفاصل و انحراف مفاصل مثل پاي پرانتزي يا ضربدري با زاويه بيش از حد قابل قبول، در صورت تشخيص پزشک به روش جراحي توصيه مي شود. همچنين تغذيه مناسب مانند مصرف کافي ويتامين هاي موجود در سبزي و ميوه، امگا3 و ويتامين دي از عوامل پيشگيري مي باشند. درمان آرتروز به سه دسته درمان محافظتي، درمان دارويي و جراحي تقسيم مي شود.
درمان محافظتي شامل کاش وزن، اصلاح روش راه رفتن، نشستن، پوشيدن کفش مناسب، استفاده از زانوبند، در صورت نياز استفاده از عصا در دست مقابل زانوي دردناک يا واکر و ... براي کمک به کاهش فشار درمفصل توصيه مي شود.
انجام ورزش هاي مناسب براي تقويت عضله جلو ران(چهارسر ران) مثل راه رفتن در آب، دوچرخه سواري، کمک کننده هستند. در موارد خاص که بيمار اختلال حس ندارد استفاده از کيف آبگرم دماي 45 درجه سانتيگراد حداکثر به مدت نيم ساعت در کاهش درد و گرفتگي عضلاني موثر است. همچنين باتشخيص پزشک فيزيوتراپي طب سوزني با الکترود روش مفيدي خواهد بود.